Metodologi penulisan hadis Sheikh Abdul Qadir Al-Mandili dalam kitab Anak Kunci Syurga

Abstract

Sheikh Abdul Qadir al-Mandili merupakan salah seorang ulama Nusantara yang mengajar di Masjid al-Haram. Beliau juga antara ulama yang produktif dalam menghasilkan karya penulisan yang meliputi pelbagai bidang dalam keilmuan Islam. Di antara keistimewaan karyanya ialah dimasukkan dalil khususnya hadis Nabi S.A.W sebagai sandaran utama terhadap sesuatu isu yang dikemukakan. Oleh itu, kajian ini mengetengahkan metodologi penulisan hadis yang diaplikasikan oleh Sheikh Abdul Qadir al-Mandili dalam karyanya dengan dikhususkan kepada kitab Anak Kunci Syurga. Pemilihan kitab ini secara khusus adalah kerana terdapat banyak hadis di dalamnya yang mencapai 304 hadis Nabi S.A.W. Kajian ini bertujuan untuk menganalisis metodologi penulisan hadis yang digunakannya merangkumi metode penulisan sanad, matan, terjemahan, sumber dan status hadis. Kajian ini turut mengkaji sejauh mana penguasaan beliau dalam bidang hadis berdasarkan hadis-hadis yang tidak dinyatakan status. Selain itu, kajian juga bertujuan mengemukakan hadis solusi bagi hadis mardūd. Oleh yang demikian, analisis takhrīj dilakukan dalam kajian ini dengan memilih sebanyak 52 hadis daripada 102 yang tidak mempunyai status. Reka bentuk dalam kajian ini ialah menggunakan metode kualitatif. Maklumat terkumpul diperoleh melalui pembacaan terhadap data primer iaitu kitab Anak Kunci Syurga serta kitab-kitab berkaitan samada kitab hadis atau lainnya, seterusnya dianalisis secara induktif, deduktif dan takhrīj. Hasil kajian mendapati bahawa beliau menggunakan metode yang pelbagai dalam menulis hadis. Dapatan daripada analisis takhrīj menunjukkan bahawa hadis yang dikemukakan hampir keseluruhannya diterima iaitu sebanyak 42 hadis (81%) dinilai maqbūl. Manakala baki sebanyak 10 (19%) hadis dikategorikan sebagai mardūd. Justeru, berdasarkan hasil tersebut, kajian ini menyimpulkan bahawa beliau mempunyai ketokohan dalam bidang hadis. Kajian ini secara tidak langsung telah memberikan sumbangan mengenai kitab hadis Nusantara kepada para pengkaji khususnya dan masyarakat secara umumnya.