Tema budaya Melayu dalam 12 karya seni catan moden tempatan

Abstract

Selepas Kongres Kebudayaan Kebangsaan 1970, timbul kesedaran kepada pelukis tentang kepentingan kebudayaan Melayu melalui tema catan mereka. Justeru ramai pelukis Melayu dan juga bukan Melayu mula menghasilkan seni catan dengan menggunakan tema tersebut. Oleh itu objektif kajian ini adalah untuk memahami makna simbolik di sebalik tema budaya Melayu dalam karya seni catan tempatan. Kajian ini menggunakan kaedah deskriptif kualitatif melalui pemerhatian, wawancara, analisis dokumen dan kajian perpustakaan. Teori Ikonografi oleh Erwin Panofsky digunakan dalam memahami makna di sebalik 12 karya seni catan. Hasil dapatan kajian terdapat 12 tema kebudayaan Melayu iaitu kemasyarakatan, alam benda, benda hidup, politik, alam semula jadi, politik, figuratif, seni bina dan hiasan dalaman, mitos, adat, legenda dan permainan tradisional. Di sebalik tema ini membawa makna berkaitan 8 nilai iaitu nilai hidup berlandaskan Agama Islam, nilai hidup berasaskan akal dan budi, nilai hidup berasaskan kesenian dan kebudayaan, nilai kemanusiaan dan alam semula jadi, nilai kerajinan dan berekonomi, nilai kekeluargaan dan persahabatan, nilai keterbukaan dan saling menghormati dan nilai keindahan seni bina dan hiasan dalam. Kesimpulan daripada kajian ini menunjukkan kecenderungan pelukis serta dan masyarakat menerima tema kesenian Melayu diharap menjadi identiti catan kesenian Melayu.